Soğuk algınlığı, öksürük, grip, boğaz ağrısı, kısacası soğuk havayla birlikte gelen her şey. Soğuk algınlığıyla savaşmak için ilk yaptığımız şeyler nelerdir? Tabii ki, sıcak, dumanı tüten, şifalı bir fincan çay ilk sırada gelir. Okaliptüs çayı soğuk algınlığı için şiddetle tavsiye edilen çaylardan bir tanesidir. Okaliptüs çayının gücü, bu tür hastalıkları tedavi etme yeteneğinden gelir. Bu çayın iyileştirici özelliklerini neler belirler, nasıl hazırlanır ve tüketilir, tüm bunlar ve daha fazlası bu makalede.
Okaliptüs: Sıcak Ülkelerin Ağacı
Okaliptüs (Eucalyptus), Myrtaceae familyasına ait yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Okaliptüs ağaçları Avustralya ve çevresindeki adalara özgüdür. Dünyanın başka yerlerinde ise tropikal ve subtropikal iklimlerde yetiştirilir.
Okaliptüsün bilinen yaklaşık 500 türü vardır. En yaygın olanı, insanların ihtiyaçları için kullandıkları mavi okaliptüs (Eucalyptus globulus) türüdür.
Okaliptüsler çok hızlı büyüyen uzun ağaçlardır. Boyları 100 m’den fazla uzayabilir ve gövde çapları 7,5 m’ye kadar çıkabilir. Okaliptüs yaprakları uzun, mızrak şeklinde, parlak ve grimsi-yeşildir. Beyazımsı, süpürgeye benzer çiçekler açarlar.
Okaliptüsün İyileştirici Gücü Nereden Gelir?
Okaliptüsün iyileştirici gücü yapraklarındadır. Yapraklar okaliptüs uçucu yağ üretimi ve şifalı çay için malzeme görevi görür. Okaliptüs yaprakları, yapraklara iyileştirici özellikler kazandıran yoğun kimyasal bileşikler yönünden zengindir.
Okaliptüs yapraklarındaki temel madde sineol veya okaliptoldür. Yapraklar flavonoidler, örneğin kateşinler, isorhamnetin, luteolin, kaempferol, phloretin ve kuersetin açısından oldukça zengindir. Okaliptüs yaprakları ayrıca tanen ihtiva eder.
Kulağa bir sürü karmaşık sözcük gibi gelen tüm bu aktif maddeler, okaliptüs yapraklarına etkili anti-enflamatuar, antioksidan ve antimikrobiyal özelliklerini verir. Okaliptüs yaprağı preparatları enfeksiyonlar ve virüslerle savaşabilir, iltihaplanmayı baskılayabilir ve vücudu serbest radikal hasarından koruyabilir. Tüm bunlar hastalıkların tedavisine ve önlenmesine yardımcı olabilir.
Okaliptüsün Tedavi Edici Özelliklerine İlişkin Araştırma ve Sonuçlar
Okaliptüs yapraklarının tedavi amaçlı kullanımı sadece geleneksel tıp deneyimlerine dayanmamaktadır. Bilim insanları bu yaprakları iyileştirici potansiyelleri açısından incelemiş ve sonuçlar gerçekten de bu yaprakların sağlığa olan faydalarını doğrulamıştır.
Okaliptüs yaprağı tedavisinin tarihi, yaprakların ateşi düşürmek için kullanıldığı Avustralya’daki yerli topluluklara kadar uzanmaktadır. 18. yüzyılda gezgin, coğrafyacı ve Avustralya kıtasının ilk kaşiflerinden biri olan James Cook (1728-1799) bitkiyi ve iyileştirici gücünü Avrupalılara tanıştırmıştır. Günümüzde okaliptüs Asya, Afrika, Amerika, Akdeniz Avrupası, Hint alt kıtası ve başka yerlerde yetiştirilmektedir.
Okaliptüs Avrupa’ya 19. yüzyılda getirilmiştir. İlginç bir şekilde, çoğu İngiliz hastanesi 19. yüzyılın sonuna kadar okaliptüs yağını idrar sondası temizleme ve dezenfekte etme amacıyla kullanmıştır. Modern araştırmalar da bu uygulamayı desteklemektedir. Sırp araştırmacılar 2016 yılında yaptıkları bir çalışmada okaliptüsün antimikrobiyal etkilerini destekleyen kanıtlar sunmuşlardır.
Maryland Üniversitesi Tıp Merkezi, okaliptüsün mantar ve bakterilerle savaşma ve cilt enfeksiyonları ile yaraları tedavi etme gücü hakkında bir çalışma yapmıştır.
Clinical Microbiology & Infection dergisinde yer alan çalışma, okaliptüs esansiyel yağlarının çeşitli enfeksiyonlara neden olan patojenik üst solunum yolu bakterileri üzerinde antibakteriyel bir etkiye sahip olabileceğini öne sürmektedir. Okaliptüsün solunum yolu hastalıklarının tedavisinde avantaj sağlamasının bir nedeni de budur.
Klinik çalışmalar okaliptüsün astım semptomlarını hafifletmedeki etkisini doğrulamıştır. Bir grup bronşiyal astım hastası 12 hafta boyunca günde 600 mg okaliptüs alarak, plasebo alan bir kontrol grubuna kıyasla, astım ataklarını kontrol etmek için %36 daha az ilaca ihtiyaç duymuştur.
Hastalıkların Tedavisinde Okaliptüs Çayı
Bu bitki yaprağı soğuk algınlığı için doğal bir ilaç olarak yaygın bir şekilde kullanılır ve soğuk algınlığı ve öksürük ilaçlarında ortak bir bileşen olarak yer alır. Okaliptüs çayı, mevsimsel virüslerin neden olduğu bronşit, astım ve diğer üst solunum yolu hastalıkları için tavsiye edilir. Okaliptüs içeceği ayrıca sindirim rahatsızlıklarının yanı sıra ağız ve diş eti sorunları için de uygundur.
İşte okaliptüs çayının yapabilecekleri:
- Okaliptüs çayının antibakteriyel özellikleri solunum yolu hastalıklarının altında yatan nedenin tedavi edilmesine yardımcı olabilir ve soğuk algınlığı, grip veya bademcik iltihabı durumunda iyileşmeyi hızlandırabilir.
- Bu çay ateş düşürmede etkilidir.
- Boğaz tahrişini azaltabilir ve balgam söktürücü olarak solunum yollarını dezenfekte edebilir.
- Çay mukusu sıvılaştırır ve balgam söktürmeyi kolaylaştırır.
- Alerjik rinit veya sinüzit için etkili olabilir. Horlamayı azaltabilir.
- Sindirimi iyileştirmek için okaliptüs çayı için. Bu çay bağırsaklardaki toksinleri temizleyici olarak çalışır.
- Ağız enfeksiyonları ve diş eti hastalıklarının tedavisine yardımcı olabilir. Plak ve bakteri oluşumunu ve ağız kokusunu önleyebilir.
- Bu çayı ağız yaraları için bir çare olarak kullanabilirsiniz.
Koruyucu İlaç Olarak Okaliptüs Çayı
Okaliptüs çayı hastalıkları tedavi eder ve önler. Bir fincan okaliptüs çayı bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabilir.
Okaliptüs çayı içmelisiniz:
- Kan şekeri seviyelerini düşürmek ve insülin üretimini artırmak için kullanılır. Diyabet başlangıcını önlemeye yardımcı olabilir. Ancak, zaten diyabetiniz varsa, bu çayı içmeden önce doktorunuza danışın.
- Kalp hastalığı ve diğer ilgili sağlık sorunlarını önlemek için kan dolaşımını iyileştirmek ve tansiyonu düşürmek istiyorsanız bu çay işe yarayabilir.
- Karaciğerinizi toksinlerden arındırmak ve böbreklerinizi temizlemek istiyorsanız bu çay yine faydalı olacaktır. Akneye eğilimli cilt probleminin hafiflemesine yardımcı olur.
- Mesane problemlerini tedavi etmek için kullanılabilir. Bu çay mesane enfeksiyonunu tedavi etmeye veya sistitle savaşmaya yardımcı olabilir.
Citte Okaliptüs Çayı Kullanımı
Soğutulmuş okaliptüs çayını cilt yaraları için temizleyici ve dezenfektan olarak kullanabilirsiniz. Kesikler, yanıklar vb. durumlardan etkilenmiş veya kimyasal olarak hasar görmüş cilde iyi gelir. Dezenfektan özelliklerine ek olarak, okaliptüs çayının serinletici etkisi vardır.
Kompres yapmak için ılık okaliptüs çayı kullanın ve bunları yaralara, şişliklere, çürüklere ve yara izlerine uygulayın. Okaliptüs çayı kompresleri kas ağrısı, romatizma ve eklem sertliğine de iyi gelir.
Okaliptüs Çayı: Doğru Hazırlık için İpuçları
Kurutulmuş okaliptüs yapraklarından okaliptüs çayı hazırlayın. Okaliptüs genellikle birçok ülkede yetiştirilmez, bu nedenle hazır hammaddeler kullanırız. Bunun yerine kuru halde kullanmak daha güvenli bir seçenektir çünkü taze okaliptüs yapraklarındaki aktif madde oranı çok yüksektir ve bu da aşırı doz olasılığını artırır. Başka bir uyarı daha yapalım: çayınızda asla okaliptüs uçucu yağı kullanmayın; bunu yutmak ölümcül bile olabilir.
Okaliptüs çayının güçlü, odunsu bir aroması ve soluk yeşilimsi bir rengi vardır. Uzun süre demlendiğinde bu çay acılaşır. Demlemek istediğiniz çayın yoğunluğuna dikkat edin.
Okaliptüs çayı için gerekenler:
- 1-2 çay kaşığı kurutulmuş okaliptüs yaprağı,
- 250 ml su.
Çiğ okaliptüs yapraklarını bir fincan veya demliğe koyun ve kaynar su ilave edin. Üzerini kapatın ve 5-10 dakika bekletin. Demleme süresi ne kadar uzun olursa çayın tadı o kadar acı olur. Süzün, isterseniz bal ekleyin ve için.
Soğuk algınlığı veya boğaz ağrısı için okaliptüs çayında bal kullanabilirsiniz. Okaliptüs yapraklarını nane, papatya, çıçırgan otu veya kekik ile karıştırarak daha konsantre bir soğuk algınlığı ilacı elde edebilirsiniz. Burnu rahatlatmak için okaliptüs çayına ezilmiş sarımsak dişleri ekleyin.
Eğer çayı tedavi amaçlı içiyorsanız, önerilen doz günde 3-4 fincandır. Bu çayı önleyici bir tedbir olarak içiyorsanız 1-2 fincan yeterlidir.
Okaliptüs Çayı: Daha İyi Sağlık İçin Olanaklar
Teneffüs edin. Bir kase sıcak suya okaliptüs çayı (veya birkaç damla uçucu yağ) ekleyin ve buharı soluyun. Burun tıkanıklığı, sinüzit ve burun akıntısına yardımcı olacaktır. Ayrıca burun mukozasını durulayacak ve dezenfekte edecektir.
Banyo. Ilık bir banyoya kurutulmuş okaliptüs yaprakları ekleyin. Böyle bir banyoda uzanmak rahatlamaya ve cilt hastalıklarını tedavi etmeye yarar sağlar. Ayrıca soğuk algınlığına da yardımcı olur, fakat ateş karşısında etkili değildir.
Cilt temizliği. Akneye eğilimli ciltler için karahindiba, meyan kökü ve rezene tohumlarıyla karıştırılmış okaliptüs çayından temizleyici bir tonik yapabilirsiniz.
Okaliptüs çayı kuru cildi iyileştirebilir. Çay ile ıslatılmış bir tampon ile cildi nemlendirerek cilde sürebilirsiniz.
Okaliptüs Çayı: Yarar ve Zarar Arasında. Ne Zaman Dikkatli Olmak Gerekir?
Okaliptüs yaprağı çayı genellikle güvenli kabul edilir. Nadiren de olsa bulantı, kusma, ishal ve solunum güçlüğü (astım ataklarına benzer) gibi alerjik reaksiyonlar görülebilir. Ancak, bu reaksiyonlar daha ziyade çayın aşırı dozda alınması durumunda görülür.
Bununla birlikte, aşağıdaki durumlarda okaliptüs çayı içmemek (veya önce bir doktora danışmak) daha iyidir:
- Diyabetli kişiler;
- Planlanmış bir ameliyatı olan kişiler, iki haftadan daha yakın bir sürede bu çayı içmemelidir;
- Mide ülseri veya gastriti olanlar;
- Yüksek kolesterol, mide asiditesi veya ruhsal bozukluklar için ilaç kullananlar;
- Hamile ve emziren kadınlar ve çocuklar.
Unutulmaması gereken en önemli şey, okaliptüs uçucu yağının yutulması halinde sağlığı ve hayatı tehdit eden yan etkilere neden olabileceğidir. Bununla birlikte, bu yağ ciltte kullanıldığında bile alerjik cilt reaksiyonlarına neden olabilir. Seyreltilmiş olarak veya başlangıçta 24 saatlik bir cilt tolerans testinin ardından kullanın.
Kaynaklar:
https://www.healthline.com/nutrition/eucalyptus-leaves
https://www.britannica.com/plant/Eucalyptus
https://www.vle.lt/straipsnis/eukaliptas/
https://www.therighttea.com/eucalyptus-tea.html
Araştırma:
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30249328/
https://medlineplus.gov/druginfo/natural/700.html
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/24261680/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12645832/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21696405/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29670385/
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18672986/
https://www.medicalnewstoday.com/articles/266580
İlişkili fotoğraflar © Canva.