Yasemin, Çin’de 5. yüzyıldan beri çaya koku vermek için kullanılmaktadır. Ancak bu aromatik çayın yaygınlaşması ve Batı’ya ihraç edilmesi Qing Hanedanlığı (1644-1922) dönemine kadar mümkün olmamıştır. Günümüzde yasemin çayı Çin’deki en popüler aromatik çaydır. Fujian bölgesi en iyi ve en geleneksel çayı imal etmektedir. Yasemin çayı hem Çin’de hem de dünyanın birçok ülkesinde popülerdir ve çok sevilir.
Şifalı güçleri olan yasemin çiçekleri, yasemin çayına sağlık yönünden faydalar Bu çay daha çok bir geleneksel tıp ürünüdür.
Yasemin çayı iki anlama gelebilir: aromatik bir çay türü veya yasemin çiçeklerinin bulunduğu bir içecek.
Daha yaygın olarak, yasemin çiçeği kokulu bir çayı ifade ed Dolayısıyla, bu çayın daha doğru bir tanımı “yaseminli çay” olacaktır.
Yasemin Çayı Nasıl Demlenir?
İnsanlar çayı tatlandırmak için yaygın olarak iki tür yasemin çiçeği kullanır: gerçek yasemin (Jasminum officinale) ve Arap yasemini (Jasminum sambac).
En kaliteli çayları (genellikle yeşil) tatlandırmak için yasemin çiçeklerini sabahın erken saatlerinde taç yaprakları henüz açılmadan toplayın. Çiçekleri gece yarısı açıp en yoğun aromalarını verene kadar serin bir odada tutun. Çayı teneffüs etmenin iki ana yolu vardır:
- Katmanlama: Çay yapraklarını ve yasemin çiçeklerini dönüşümlü olarak katmanlar halinde yerleştirin.
- Harmanlama: Çay yapraklarını yasemin çiçekleri ile karıştırın ve bir gece bekletin.
Çayın yasemin çiçeklerinin kokusunu ve tadını özümsemesi için dört saatten uzun bir süre geçmesi gerekir. Teneffüs etme işlemini altı veya yedi kez tekrarlayın. Üstün kaliteli aromatik bir çay üretmek bu kadar sürecektir. Taze yasemin çiçeklerinden elde edilen çay yaprakları da nemi emer, bu nedenle bozulmayı önlemek için çayı tekrar kurutmanız gerekir.
Günümüzde çay endüstrisi çayı tatlandırmak için ‘hızlı’ yöntemler de kullanmaktadır. Çay demlendiğinde, hemen yasemin esansiyel yağı ile kokulandırılmaktadır. Bergamotlu siyah çaya (Earl Grey) gibi.
Evde Yaseminli Çay Hazırlayabilirsiniz!
Evinizde kaliteli yeşil çay (veya sevdiğiniz başka bir çay türü) ile taze veya kurutulmuş yasemin çiçekleri varsa, yaseminli bir aromatik çay hazırlayabilirsiniz. Bu yöntemle, ev yapımı aromatik çayınızın tadını çıkaramak en az bir gün sürecektir.
Gerekli Malzemeler:
- Yarım fincan (16 g) yeşil (veya en sevdiğiniz) çiğ çay,
- 1 avuç taze (veya kurutulmuş) yasemin çiçeği. En iyi sonuç için taze yasemin çiçeği kullanın.
Bunun için geniş ağızlı ve kapaklı temiz bir cam kap kullanın. Çay kaşıklarını ve yasemini kabın içine eşit katmanlar halinde dizin. Üst ve alt katmanlar çaydan oluşmalıdır. Çayları kat kat yerleştirmeyi bitirdiğinizde uygun bir cisimle (ağırlık, çakıl taşı vb.) bastırın ve üzerlerini kapatın. Katmanlar birbirine ne kadar sıkı sıkıştırılırsa, çay yaseminin aroma ve lezzetini o kadar iyi emecektir.
Kat kat hale gelmiş çayı en az bir gün bekletin. Ancak 3 haftaya kadar saklayabilirsiniz. Aroma verme işlemi tamamlandığında, ağırlığı kaptan alın ve hazırlanan aromatik çayı hava geçirmez bir kapta karanlık ve kuru bir yerde saklayın.
Aromatik çay en iyi şekilde üretimden sonraki 6 ay içinde tüketilir. Aromatik siyah çay bir yıla kadar taze kalabilir.
Günümüzde çay endüstrisi çayı tatlandırmak için ‘hızlı’ yöntemler de kullanmaktadır Çay demlendiğinde, hemen yasemin esansiyel yağı ile kokulandırılır. Bergamotlu siyah çay (Earl Grey) ile benzerlik gösterir.
Yaseminli Çayın Faydaları
Yasemin çayı genellikle yeşil çaydan yapıldığı için, yeşil çayla aynı yararların çoğunu içerir. Demir, çinko, potasyum ve bakır gibi mineralleri bünyesinde barındırır. Ayrıca antioksidanlar (polifenol kateşinler), alkaloid kafein ve amino asit L-theanine gibi oldukça güçlü bileşikler açısından da zengindir. Bu bileşenler hücreleri serbest radikallerin neden olduğu hasardan korur. Kilo kaybı, kan şekeri kontrolü ve kardiyovasküler sağlığı konusunda fayda sağlar. Yasemin çayı ayrıca anti-enflamatuar etkilere de sahip olabilir. Ayrıca uyanıklığı korumaya ve hafızayı geliştirmeye yardımcı olabilir.
Bitki Çayı için Yasemin Çiçeği
Geleneksel tıp, güzel çiçekli ve hoş kokulu bir fidanlık bitkisi olan yasemine iyileştirici özellikleri nedeniyle değer verir. Yasemin çiçekleri, yaprakları ve genç gövdeleri bitkisel ilaç olarak kullanılır.
Kendi bahçenizde yasemin yetiştiriyorsanız, çay için kendinize özel ham yasemin çiçeklerine sahipsiniz demektir. Çiçekler sabahları taç yaprakları açılmadan önce toplanır. Çiçekler bir kez açtıktan sonra, tıbbi hammadde olarak kullanılamazlar. Yasemin çiçeklerini doğrudan güneş ışığından koruyarak sıcak bir yerde kurutun. Kuruduktan sonra, kurutulmuş çiçekleri hava geçirmez bir kapta kuru ve karanlık bir yerde saklayın.
Yasemin Çiçeği Çayının Faydaları
Taze veya kurutulmuş yasemin çiçeklerinden yapılan karışımlar, çaylar, şuruplar ve tentürler tıbbi amaçlar için kullanılır. Geleneksel tıp yasemin çiçeklerini aşağıdaki hastalık ve rahatsızlıkları tedavi etmek için kullanır:
- Duygusal bozukluklar, anksiyete, sinirsel gerginlik ve uykusuzluk. Yasemin, sinir sistemi üzerinde rahatlatıcı, dengeleyici bir etkiye sahip doğal bir antidepresan olarak dahi kabul edilmektedir.
- Solunum yolu hastalıkları için: Bronşit, bronşiyal astım ve şiddetli öksürükler için uygundur.
- Cilt bozuklukları, yaralar, dermatit ve egzama için: Kaynatılmış yasemin çiçeği lapaları bu rahatsızlıkların tedavisi için mükemmeldir.
Bronşit veya bronşiyal astım için, genç yasemin filizlerinin yaprak ve çiçeklerle kaynatılması tavsiye edilir. Bu içeceği 1 çorba kaşığı tıbbi hammadde ve bir bardak su kullanarak hazırlayın. Hammaddenin üzerine kaynar su ekleyin ve yaklaşık 5 dakika pişirin. 1 saat bekletin, süzün ve yemeklerden önce 1 veya 2 yemek kaşığı olacak şekilde günde 3 kez için.
Şiddetli öksürüklere karşı yasemin çiçeği şurubu hazırlayın. Yaklaşık yarım bardak yasemin çiçeğini (taze veya kurutulmuş) bir bardak kaynar suyun üzerine dökün ve yaklaşık 4 dakika kaynatın. Kaynatma suyuna bir çay kaşığı iyi kalitede şeker ekleyin (çiçekleri iyice sıktıktan sonra) ve şeker çözünene kadar pişirin. Şuruptan günde 1 çay kaşığı alınması tavsiye edilir.
Bir Fincan Kaliteli Aromatik Yasemin Çayı İçin Öneriler
- Poşet çay yerine yaprak, aromatik yasemin çayı kullanmak en uygunudur.
- Geleneksel olarak, kaliteli bir aromatik yasemin çayı, oldukça ferahlatıcı olan yeşil çay bazlı bir çaydır.
- Yasemin aroması ve lezzet notaları ile birleştiğinde, bu çay çok narindir. Bu nedenle, çayın orijinal tadını bozacağından çeşitli katkı maddeleri önerilmez.
- Kaliteli aromatik yasemin çayı birkaç kez demlenebilir, ancak sonraki her demleme yasemin lezzetini ve aromasını düşürecektir.
- Aromatik yasemin çayını bir fincana veya demliğe 70-80 °C’de su ile dökün. Fazla kaynamış su çayın lezzetindeki zarafeti bozacaktır.
- Çayı 3-5 dakika demlenmeye bırakın.
- İçmeden önce süzün ve tadını çıkarın.
Sütlü Buzlu Yasemin Çayı
Yaz tatilleri daha da lezzetli olabilir! Kendinize veya sevdiklerinize sütlü buzlu yasemin çayı hazırlayın. Hazırlamayı planladığınız porsiyon sayısı, ihtiyacınız olan ürün miktarına göre değişecektir. Hesaplamak için, 1 bardak çay için 1 çay kaşığı ham çay malzemesi, 2 ölçü su, 1 ölçü süt (veya eşit miktarda süt ve su) ve tat vermek için bir tatlandırıcı kullanın.
Çay için gerekli malzemeler
- Tercihen yaprak, poşetlenmemiş aromatik yasemin çayı,
- Su,
- Süt (inek sütü veya macadamia fındığı, yulaf sütü gibi bitkisel süt),
- 1 yemek kaşığı kurutulmuş yasemin çiçeği,
- Tatlandırmak için bal (veya başka bir tatlandırıcı).
Çay kaşıklarını ısıya dayanıklı bir çaydanlığa yerleştirin ve üzerlerine kaynatılmış ve soğutulmuş 80 °C su dökün. Kabın kapağını kapatın ve 2-3 dakika demlenmeye bırakın. Balı (veya tercih ettiğiniz başka bir tatlandırıcıyı) ekleyin ve tatlandırıcının çözünmesi için iyice çırpın. Sütü çayın içine boşaltın ve tekrar çırpın. Yasemin çiçeklerini hazırlanan çaya ilave edin, güzelce karıştırın, üzerini kapatın ve tercihen bir gece buzdolabında bekletin. Servis etmeden önce yasemin çiçeklerini kaptan çıkarın. Bardaklara buz küpleri ekleyin ve hazırlanan çayı üzerlerine dökün.
Yasemin Çiçekleri Yemekleri Zenginleştirir
Yasemin çiçekleri sadece çayı tatlandırmak veya hastalıkları iyileştirmek için kullanılmaz. Günlük yemeklere ve tatlılara da lezzet katar. Kurutulmuş yasemin çiçekleri yemeklerde (salatalar, çorbalar, vb.) ve şekerlemelerde (unlu mamuller, dondurma, vb.) kullanılır.
Aromatik yasemin çayını her ortama uygun lezzetli tatlılar yapmak için kullanabilirsiniz.
Yasemin Çayı Sorbe
1 litre sorbe için aşağıdakilere ihtiyacınız olacak:
- 1,5 su bardağı şeker,
- 3 bardak su,
- 2 limon kabuğu,
- 3 yemek kaşığı aromatik yasemin çayı (tercihen yeşil),
- 1 su bardağı taze sıkılmış limon suyu (4-5 limon).
Şeker, su ve limon kabuğu rendesini orta boy bir tencerede harmanlayın. Şeker eriyene kadar kısık ateşte karıştırarak pişirin. Kaynama noktasına getirin ve 3 dakika daha pişirin. Ateşten alın ve çay kaşıklarını ekleyin. Tencerenin kapağını kapatın ve 4 dakika bekletin. Hazırlanan karışımı büyük bir kaseye süzün. Limon suyuyla birlikte iyice karıştırın. Sorbenin iyice soğuması için kaseyi yaklaşık bir saat buzdolabında bekletin. Soğuduktan sonra tatlıyı buzdolabında bekletin. Tercihinize ve servis tabağınıza bağlı olarak bitmiş ürünü farklı şekillerde sunabilirsiniz.
- Çubukta dondurma: Özel kalıplarınız varsa, sorbeyi bu kalıpların içine koyun ve dondurun.
- Kavanozda şerbet: Tatlıyı servis kavanozlarında dondurun.
- Sicilya granitası: sorbeyi daha sığ plastik kaplara koyun ve 4 saat süreyle dondurun, her 30 dakikada bir çatalla karıştırarak homojen dokuda buz kristalleri oluşturun. Bu tatlı yenildiğinde hoş, buzlu bir çıtırtıya sahip olacaktır.
Koku ve Güzellik için Yasemin Çiçekleri
Yasemin uçucu yağı, parfümeri endüstrisinde ekonomik anlamda önemli bir bileşendir. Yasemin aynı zamanda kokulu çubuklar ve tütsü formunda favori ev kokularından biridir.
Yasemin çiçekleri ve uçucu yağları cilt dostu özellikler taşır. Bu nedenle bu bileşenler kozmetik endüstrisinde kullanılmaktadır.
Yaseminli çay cilt güzelliği için de faydalıdır. Kimyasal bileşikleri antiseptik ve anti-enflamatuar özelliklere sahiptir ve yasemin kan dolaşımını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Yasemin çayının cilt güzelliği için faydaları arasında şunlar yer alır:
- Cildi nemlendirir ve esnekliğini korumaya yardımcı olur.
- Tahriş olmuş hassas cildi rahatlatır.
- Kırışıklıkları gidermeye destek olur.
- Cildi aydınlatır ve cilt tonunu eşitler.
Yüz Toniği Olarak Yasemin Çayı
Gerekli araç ve malzemeler:
- 1 yemek kaşığı yeşil yasemin çayı,
- 1 bardak arıtılmış su,
- Pamuklu kumaş.
Çay yapraklarını ısıya dayanıklı bir kaba koyun, üzerini kaynar suyla kapatın ve 5 dakika pişirin. Kaynatma suyunu oda sıcaklığına kadar soğumaya bırakın. Toniği kullanmadan önce yüzünüzü temiz yıkayarak temizleyin ve kurulayın. Pamuklu bir bezi tonikle nemlendirin ve yüzünüzü temizleyin. Toniği duş veya banyodan sonra tüm vücudunuza da uygulayabilirsiniz. Durulamanıza gerek yok; sadece doğal olarak kurumaya bırakın.
Yasemin Çayının Olası Yan Etkileri
Yaseminin bilinen bir yan etkisi yoktur. Bununla birlikte, yeşil çay veya başka bir çay türü (örneğin siyah çay) ile hazırlanan yasemin çayı kafein içerir. Çaydaki kafein miktarı çayın bazı olarak ne kullandığına bağlıdır. Yeşil veya beyaz çay daha az kafein içerirken, siyah çay veya ulongo çayı daha fazla kafein içerir. Bu nedenle, kafein tüketiminize dikkat ediyorsanız, aromatik yasemin çayı tüketmeden önce içeriğini kontrol edin.
Aşırı kafein tüketimi baş ağrısı, baş dönmesi, anksiyete, kalp çarpıntısı ve uykusuzluğa neden olabilir.
Hamile ve emziren kadınlar kafeini sınırlamalı veya kafeinden kaçınmalıdır.
Çay kateşinleri bazen vücudun gıdalardan demir almasını engelleyebilir. Ancak bu durum daha çok anemi ile birlikte seyreden demir eksikliği riski taşıyan kişiler için geçerlidir. Bu durumda, yasemin çayını yemek arasında ve yemekten en az bir saat sonra içmek daha iyidir.
Kaynaklar:
İlişkili fotoğraflar © Canva’dan alınmıştır.